by KARADENİZ’DE RİP AKINTISI ‘NI TANIYOR MUYUZ ?
Yazıya başlamadan önce bir konuya açıklık getirelim. Bir deniz kenarına yüzmek için gidilecekse, en az iki yetişkin birlikte gitmelidir veya gidilen yerde başka yetişkinler de olmalıdır. Özellikle de karadeniz gibi hırçın denizlerde, denizin dalga durumu sani,yeler içinde tehliklei hal alabilir. Karakterini bilemediğiniz, öğrenmediğiniz, daha önce hiç girmediğiniz denizlere asla tek başınıza girmeyiniz. Her yıl deniz mevsiminde bazı yüzücüler için malesef kabus olan RİP akıntısı, asla hafife alınacak bir durum değildir. Çeken akıntılar veya diğer adıyla rip akıntıları, deniz dip yapısının kum tepeceği-yarık-kum tepeceği veya diğer bir ifade ile topuk-dalyan-topuk şeklinde olduğu bölgelerde görülen ve sığ sudan derin suya hareket eden oldukça kuvvetli akıntılardır. RİP ( çeken, yaran, söken ) akıntısı ya da bilinen ismiyle çeken akıntı,Türkiye’de her yıl sahillerde bin belki daha da fazla kişinin ölümüne neden olmaktadır.
Rip akıntısı, kıyıya ulaşan dalgaların geri dönüşleri sırasında oluşur. Çok güçlü ve tehlikeli bir akıntıdır. Rip dalgası kıyıya dik olarak meydana gelir ve dalga yönü kıyıdan açığa doğrudur. Rip akıntısı, deniz dibindeki kumdan tepelere vurarak kırılan dalgaların, çukur bölgelere hareket etmesinden oluşur. Deniz suları kıyıdan açığa doğru çok güçlü bir şekilde hızla hareket eder. Dalga yüksekliği arttıkça çeken akıntının gücü de artar. Rip akıntısı doğada en çok aşırı rüzgarlı havalarda, denizin dalgalı olduğu durumlarda, fırtınalı havalarda ve de özellikle Karadeniz sahillerinde görülür. Rip dalgası için en çok yanlış bilinen bilgi, bu güçlü akıntının yüzen kişiyi dibe çektiği bilgisidir ki bu yanlıştır. Bu güçlü akıntı yüzen kişiyi kıyıdan açığa doğru sürükler, dibe çekmez.
İşte tam da açığa sürüklenen yüzücüde panik başlar çünkü yüzücü kıyıya dönmek için var gücüyle yüzer ama gücü yetmez, bu durumda boğulma tehlikesi ortaya çıkar. Rip akıntısında denizin belli bir bölgesinde su rengi, diğer bölgelerden farklı renkte görülür, ayrıca denize doğru ilerleyen köpükler görülür.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILIRSAK NE YAPMALIYIZ ?
Rip akıntısının ortasına düşen bir kimse, asla panik yapmamalıdır, yoksa yapacağı panik, onun yanlış yere yüzmesine, gücünü kaybetmesine ve belki de hayatının son bulmasına neden olacaktır. Yapılan en büyük iki yanlış panik yapılması ve sahile doğru yüzülmeye çalışılmasıdır.
Yapılacak doğru hareketler : Panik yapmayıp sakin kalmak, sahile doğru yüzmeyip, kendini bir süre akıntıya bırakıp, sonra da akıntının etkisinden kurtulmak için yanlara doğru yüzmek.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILMAMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ ?
Öncelikle sahillerde uyarı levhası olup olmadığını iyice kontrol edin. Varsa girmeyin. Belediye anonslarında uyarı yapılıyorsa yine denize girmeyin. Dalgalı denizlerde, rüzgarlı havalarda denize girmemeyi tercih edin. Denize girmek için cankurtaran ve sağlık ekibi bulunan sahil ve plajları tercih edin. Çocuklarınız denizdeyken bir an bile gözlerinizi onlardan ayırmayın. Kendiniz ve çocuklarınız için, denizde su yüzeyinde kalmanızı sağlayacak can yeleği, can simidi gibi can kurtarma malzemeleri bulundurun.
Tek başınıza denize girmeyin.
Yanında kurtarma malzemeleri bulunan ve iyi yüzme bilen birisini gözcü olarak sahilde bırakın. Denize mutlaka deniz kıyafetiyle girin.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILAN BİRİSİNE NASIL YARDIM EDEBİLİRİZ ?
Sahilde gözümüzü, kulağımızı iyice açmalı ve etrafımıza dikkat etmeliyiz. Deniz içerisinde elini kaldıran birini gördüğünüzde bu acil bir durumdur. Kişiyi sakin olması konusunda uyarmak ve derhal cankurtaran çağırmak, etraftaki işi bilen insanlardan yardım istemek en pratik yoldur. Eğer etrafta cankurtaran yoksa, etrafımızda bulabildiğimiz ve su üstünde kalabilecek her türlü nesne, can simidi, halat vb. deniz malzemelerini boğulma tehlikesi yaşayan kişiye atarak ona yardım edebiliriz.
Ordu ili Büyükşehir Belediyesi ve sahil ilçelerinin Belediyeleri, denizde cankurtarma konusunda tüm ülkeye örnek olabilirler : Uzaktan kumandalı deniz cankurtarma botlarını sahillerinde bulundurarak, boğulma vakalarına, kurtaranın da canını tehlikeye atmadan ve en hızlı şekilde müdahale edebilirler. Aşağıda değişik şekilleri internet sayfalarından alınarak gösterilen cankurtaran, uzaktan kumandalı botlar için, sahillerde ” uzaktan komuta etmeyi bilen, bunu öğrenmiş, liyakatli bir kişi ” bu kurtarma girişimleri için yetecektir.
