by Tip 3 diyabet nedir?
Diabetes mellitus (kısaca DM veya diyabet, yani şeker hastalığı olarak da adlandırılır), vücudunuzun şekeri enerjiye dönüştürmekte zorlandığı bir sağlık durumunu ifade eder. Tipik olarak, üç tür diyabet düşünürüz:
Tip 1 diyabet (T1DM), vücudunuzun pankreasın langerhans adacıkları kısmının beta hücre bölümünün yeterince insülin hormonu üretmediği ve kan şekeri (glikoz) seviyenizin çok yükseldiği kronik bir sağlık durumudur.
Tip 2 diyabet (T2DM), vücudunuzun insüline karşı direnç geliştirdiği ve bunun sonucunda kan şekeri seviyenizin çok yükseldiği kronik bir durumdur.
Gestasyonel diyabet (GDM), hamilelik sırasında ortaya çıkan DM’dir ve bu süre zarfında kan şekeri seviyesi çok yüksektir.
Bazı araştırma çalışmaları, Alzheimer hastalığının da tip 3 diyabet adı verilen bir diyabet türü olarak sınıflandırılması gerektiğini öne sürmüştür.
Bu “tip 3 diyabet“, demansın ( bunama ) başlıca nedenlerinden biri olan Alzheimer hastalığının, özellikle beyinde meydana gelen bir tür insülin direnci ve insülin benzeri büyüme faktörü işlev bozukluğu tarafından tetiklendiği hipotezini açıklamak için kullanılan bir terimdir.
Bu durum ayrıca bazıları tarafından tip 2 diyabeti olan ve aynı zamanda Alzheimer hastalığı demansı teşhisi konan kişileri tanımlamak için kullanılmıştır. Tip 3 diyabetin sınıflandırılması oldukça tartışmalıdır ve tıp camiası bu sınıflamayı kabul edip etmeme konusunda ikiye bölünmüştür.
Alzheimer ile ilişkili “tip 3 diyabet” tıbbi durumu, tip 3c diyabet (T3cDM, pankreatojenik diyabet ve tip 3c diyabet olarak da adlandırılır) ile karıştırılmamalıdır.
Ekzokrin salgı yapan pankreas hastalandığında ve daha sonra endokrin hormon üreten pankreas kısmında ikincil bir hasara yol açarak sonuçta DM’ye yol açar, bu hasarın adı T3cDM’dir. T3cDM’ye yol açabilecek ekzokrin pankreas hastalıkları ( kronik pankreatit, kistik fibroz, ekzokrin pankreas kanseri ) oluşabilir.
Şeker hastalığı(Diyabet) ile Alzheimer arasındaki bağlantı :
Amerikan Mayo Clinic’e göre, Alzheimer ve tip 2 diyabet arasında zaten kurulmuş bir bağlantı var. Alzheimer’ın beyninizdeki insülin direnci tarafından tetiklenebileceği öne sürüldü. Bazı insanlar Alzheimer‘ın basitçe “beynindeki şeker hastalığı” olduğunu söylüyor.
Zamanla, tedavi edilmeyen diyabet, beyninizdeki damarlar da dahil olmak üzere kan damarlarınıza zarar verebilir. Tip 2 diyabetli birçok kişi, teşhis ve uygun tedavi önlemlerini geciktirebilecek duruma sahip olduklarını bilmiyor.
Bu nedenle, tip 2 diyabetlilerde, özellikle teşhis edilmemiş diyabetlilerde bu tür hasar riski daha yüksektir.
Diyabet, beyninizde Alzheimer’ı tetikleyebilecek kimyasal dengesizliklere de neden olabilir. Ayrıca, yüksek kan şekeri seviyeleri, beyin hücrelerine zarar verebilecek iltihaplanmaya yol açar.
Bu nedenlerle diyabet, vasküler demans adı verilen bir durum için bir risk faktörü olarak kabul edilir.
Vasküler demans, kendi semptomları olan tek başına bir tanıdır veya Alzheimer hastalığının tetikleyicisidir
Tip 3 diyabetin nedenleri ve risk faktörleri :
2016’da yapılan bir araştırmaya göre, tip 2 diyabeti olan kişilerde Alzheimer hastalığı veya vasküler demans gibi başka bir demans türü geliştirme olasılığı yüzde 60’ın da üzerine kadar çıkabilmektedir.
2016 yılındaki bu çalışma, bunama ile yaşayan 100.000’den fazla insanı içeriyordu. Tip 2 diyabetli kadınların vasküler demans geliştirme olasılığının erkeklerden daha yüksek olduğunu gösterdi.
Tip 2 ve Tip 3 diyabet için risk faktörleri şunları içerir:
Ailede diyabet öyküsü,
Yüksek tansiyon (hipertansiyon),
Obezite,
Depresyon ve kadınlarda polikistik over sendromu (PCOS) gibi bazı kronik sağlık durumları belli başlıca faktörlerdir.
Tip 3 diyabet belirtileri :
Tip 3 diyabet semptomları, erken Alzheimer hastalığında görülenler gibi demans semptomları olarak tanımlanır.
Günlük yaşamı ve sosyal etkileşimleri etkileyen hafıza kaybı,
Tanıdık görevleri tamamlamada zorluk,
Objeleri,eşyaları sık sık yanlış yerleştirmek,
Bilgiye dayalı yargıda bulunma yeteneğinin azalması,
Kişilik veya tavırda ani değişiklikler olarak tanımlanabilir.
Tip 3 diyabet teşhisi nasıl yapılır ?
Tip 3 diyabet için spesifik bir test yoktur. Alzheimer hastalığı 3 bölümde teşhis edilir: Nörolojik muayene, tıbbi geçmiş ve nörofizyolojik testler.
Tip 2 diyabetiniz varsa, hemen tedaviye başlamanız önemlidir. Tip 2 diyabeti tedavi etmek, beyniniz de dahil olmak üzere vücudunuzdaki hasarı en aza indirebilir ve Alzheimer veya demansın ilerlemesini yavaşlatabilir.
Tip 3 diyabet önerileri :
Diyetinizde değişiklikler yapmak ve günlük rutininize egzersizi dahil etmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri tedavinizin büyük bir parçası olabilir.
Aşırı kilolu yaşıyorsanız, Mayo Clinic’e göre vücut kütlenizin yüzde 7’sini kaybetmeye çalışın. Bu, yüksek kan şekerinin neden olduğu organ hasarını durdurmaya yardımcı olabilir ve pre-DM2’nin ( gizli şeker’in ), DM2’ye ( şeker hastalığına ) ilerlemesini önleyebilir.
Yağ oranı düşük ve meyve ve sebzeler açısından zengin bir diyet semptomları iyileştirmeye yardımcı olabilir. Sigara kesinlikle terkedilmelidir.
Hem tip 2 diyabetiniz hem de Alzheimer hastalığınız varsa, tip 2 diyabetinizin tedavisi demansın ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olmak için önemlidir.
Metformin ve insülin, 2014 yılında yapılan bir araştırmaya göre, diyabetin neden olduğu beyin hasarı geliştirme riskini de azaltabilen bir anti-diyabet ilaçlarıdır.
Semtomlarınıza ve kliniğinize göre hekiminiz, tedavinizi yönlendirecektir.
Tip 3 diyabet için görünüm
Tip 3 diyabet, beyindeki insülin direncinin neden olduğu Alzheimer’ı tanımlamanın bir yoludur. Bu nedenle, görünümünüz diyabet tedaviniz ve demansınızın ciddiyeti dahil olmak üzere çeşitli faktörlere göre değişecektir.
Diyabetinizi diyet, egzersiz ve ilaçla tedavi edebiliyorsanız, tip 3 diyabet teşhisini destekleyen araştırmacılar Alzheimer veya vasküler demansın ilerlemesini yavaşlatabileceğinizi öne sürüyorlar, ancak kanıtlar belirsiz.
Görünümünüz, semptomlarınızın ne kadar kısa sürede keşfedildiğine ve sağlık uzmanınızın özel durumunuz hakkında ne düşündüğüne göre de değişecektir. Tedavi ne kadar erken başlarsa, görünümünüz o kadar iyi olur.
Mayo Clinic’e göre, Alzheimer’lı bir kişinin ortalama yaşam beklentisi, teşhis edildiği andan itibaren yaklaşık 3 ila 11 yıl arasındadır. Ancak Alzheimer’lı bazı insanlar teşhisten sonra 20 yıl kadar yaşayabilir.
Tip 3 diyabetin önlenmesi
Halihazırda tip 2 diyabetiniz varsa, onu daha iyi yönetmenin ve tip 3 diyabet geliştirme riskinizi azaltmanın yolları vardır.
Tip 2 diyabeti yönetmek ve organ hasarını en aza indirmek için kanıtlanmış yöntemlerden bazıları şunlardır:
Günde 30 dakika boyunca haftada dört kez egzersiz yapmaya çalışın.
Doymuş yağ oranı düşük, protein açısından zengin ve lif oranı yüksek sağlıklı yiyecekler yemeye çalışın.
Sağlık hizmeti sağlayıcınızın tavsiyelerine göre kan şekerinizi dikkatlice izleyin.
Reçeteli ilaçları zamanında ve düzenli olarak alın.
Kolesterol seviyenizi izleyin.
Sağlıklı kilonuzu koruyun.
